Dynamiczne wyważenie kół na samochodzie
Czym jest doważanie kół w samochodzie?
Doważanie to procedura, którą stosujemy aby wyeliminować drgania przenoszące się na nadwozie pojazdu, a pochodzące nie od samego koła, ale od zespołu piasty, od bębna, tarczy, hamulca czy półosi. Wszystkie te elementy są przecież tzw. masą wirującą. Po opuszczeniu fabryki przez pojazd, ich wyważenie które może ulec zmianie, nie podlega już przecież weryfikacji w ciągu dalszej, wieloletniej eksploatacji pojazdu.
Zabieg ten pozwala także skorygować wszelkie drgania mogące powstać na skutek błędów powstałych podczas montażu koła na piaście. Eliminacja tych drgań nie jest możliwa przez wyważenia samego koła na klasycznej wyważarce.
Komu polecamy wyważenie kół na samochodzie?
Różnicy po doważeniu nie odczuje osoba poruszająca się małym pojazdem segmentu A i to wyłącznie po mieście z prędkością do 50 km/h. Z kolei właściciele aut z segmentu C, D itd. czy też limuzyn oraz pojazdów sportowych, dla których priorytetem jest jazda „jak po szynach” czyli bardzo komfortowo po drogach szybkiego ruchu, powstałą różnicę odczują od razu.
Urządzenie do doważania kół - CEMB L88
Aby doważyć koło na pojeździe konieczne jest specjalne urządzenie zwane potocznie doważarką. Najnowsze rozwiązania techniczne takie jak maszyna CEMB L88 wykorzystują fotokomórki i sterowanie mikroprocesorem. Przed pomiarem należy najpierw unieść części pojazdu tak aby doważane koło mogło swobodnie się obracać i aby można było umieścić specjalny przetwornik pomiarowy blisko koła pod elementem zawieszenia, np. pod przegubem wahacza.
Przetwornik utrzymuje ciężar tej części pojazdu, która na nim spoczywa. Zadaniem przetwornika jest wychwytywanie wibracji lub siły generowanej przez niewyważenie, gdy koło się kręci. Należy podkreślić że przy doważaniu koła rozpędzane są do prędkości ok. 120 km/h, czyli drastycznie odmiennej od tej jaką spotykamy w klasycznych wyważarkach stacjonarnych.
W pełni profesjonalne rozwiązanie polega na podniesieniu od razu całej przedniej lub tylnej osi pojazdu i podparciu jej od razu na dwóch przetwornikach.
Takie rozwiązanie zapewnia stabilność uniesionego pojazdu oraz pozwala na oszczędność czasu pracy.
Jak wyważamy koła?
W skrócie procedura zawiera się w kilku krokach:
- na boku opony na doważanym kole robimy pionowy, biały znak referencyjny
- za pomocą doważarki dostawionej do opony rozpędzamy koło do ok. 120 km/h
- po zatrzymaniu koła nabijamy/naklejamy ciężarek kalibracyjny 30g w miejscu znaku referencyjnego
- gdy koło się obraca, niewyważenia generują siły odśrodkowe i wibracje, które są wychwytywane przez przetworniki i przekształcane na sygnały elektryczne.
- po zakończeniu pomiaru i zatrzymaniu koła odczytujemy na maszynie wartość niedowagi i jej położenie kątowe, np. 10 g na 175°
- zdejmujemy wcześniej nabity ciężarek kalibracyjny a następnie nabijamy/naklejamy na obręcz właściwy już ciężarek o wskazanej przez urządzenie masie
- wykonujemy końcowy bieg sprawdzający.
Cała procedura jest prowadzana przez osoby przeszkolone przy zachowaniu odpowiednich środków bezpieczeństwa.
Wyważać czy doważać koła?
Z technicznego punktu widzenia obie metody, czyli wyważanie koła poza pojazdem na wyważarce klasycznej oraz doważanie na pojeździe są metodami uzupełniającym się. Jeśli chcemy osiągnąć naprawdę perfekcyjną dokładność wyważenia lub chcemy likwidacji drgań które pochodzą od niektórych elementów układu hamulcowego czy napędowego to należy zastosować obie metody wyważania jedna po drugiej.
Najlepsze możliwe wyniki uzyskiwane przy doważaniu na pojeździe to po prostu „wykończenie koła”, które było wcześniej wyważone na wyważarce stacjonarnej. Ma ono na celu skorygować wszelkie błędy podczas montażu koła na piaście lub niewyważenia zespołu piasty, czy bębna, tarczy, hamulca.
